De uitdrukking "openluchtbioscoop" roept herinneringen op aan koele zomeravonden, de geur van jasmijn en het gezang van krekels. Het gaat niet alleen om een bioscoop in de buitenlucht — het is een ervaring vol romantiek, nostalgie en cultuur.
Het woord "therinos" (zomers) komt uit het Oudgrieks en betekent letterlijk "van de zomer", dus behorend tot het jaargetijde theros (zomer). De stam ther- verwijst naar warmte, zon en hitte — elementen die het Griekse zomerlandschap kenmerken.
Het woord "cinema" komt van het Franse cinéma, een afkorting van cinématographe — het eerste filmprojectieapparaat dat werd ontwikkeld door de gebroeders Lumière. Deze term heeft op zijn beurt een Griekse oorsprong: kinimatografos, afgeleid van kineo (bewegen) en grafo (schrijven), oftewel "bewegend beeld".
Een geschiedenis vol licht
Het concept van de openluchtbioscoop begon aan het begin van de 20e eeuw, voornamelijk in de VS, toen het gebrek aan airconditioning mensen ertoe bracht films buiten te bekijken, op zoek naar frisse lucht en verkoeling.
In Griekenland verschenen openluchtbioscopen na de Tweede Wereldoorlog en beleefden ze hun bloeitijd in de jaren 1950. Honderden bioscopen verrezen in buurten, op pleinen, binnenplaatsen en tuinen, en boden unieke momenten van ontspanning en sociale samenzijn. Het was hun "gouden tijdperk" — vooral in Athene, waar er in de jaren 1960 meer dan 600 openluchtbioscopen actief waren.
Wat maakt de openluchtbioscoop zo bijzonder?
De ervaring is uniek: films kijken onder de sterrenhemel, in de koelte van de avond, omringd door zomerse geuren. Het is niet zomaar een uitstapje — het is een sfeerbeleving. Openluchtbioscopen bieden niet alleen vertoningen, maar ook een gevoel van gemeenschap, romantiek en eenvoud. Het is een gelegenheid voor sociale ontmoetingen, een avondwandeling met vrienden of een date in een setting die niet te vergelijken is met dichte zalen of schermen thuis.
Bekende en historische openluchtbioscopen in Athene:
• Cine Paris (1920): Met uitzicht op de Akropolis, een van de meest iconische openluchtbioscopen.
• Cine Thission (1935): In het hart van het oude Athene, vlak bij de archeologische site van Thissio.
• Cine Zefiros (1938): In Ano Petralona, met een uitgesproken traditionele sfeer.
Ook elders in het land vind je onvergetelijke openluchtbioscopen:
• "Astoria" in Athene: Opgericht in de jaren 1950, en een vast herkenningspunt in de wijk.
• "Floisvos" in Piraeus: Met uitzicht op zee, actief sinds de jaren 1960, geliefd bij gezinnen.
• Openluchtbioscopen op eilanden zoals Mykonos, Santorini en Rhodos, waar de filmervaring onder de sterrenhemel bij zee onvergetelijk is.
Een bijzonder voorbeeld is de bioscoop in Kálamos, Attica, die sinds 1967 draait. Deze valt op door zijn unieke architectuur en de combinatie van bioscoop en restaurant, en biedt zo een complete avondbeleving.
Vandaag de dag
Ondanks de digitale revolutie en het overaanbod aan entertainment, blijven openluchtbioscopen standhouden. In Athene zijn er momenteel zo'n 65 openluchtbioscopen, zowel gemeentelijke als particuliere. Ze worden nog steeds gewaardeerd — niet alleen voor de films, maar ook voor de sfeer die ze creëren. Het zijn culturele instellingen met diepe wortels, die zich blijven vernieuwen zonder hun karakter te verliezen.
De openluchtbioscoop is niet zomaar een zomers uitje — het is een reis naar het verleden, naar eenvoud en naar de schoonheid van gedeelde ervaringen. Van de taal tot zijn geschiedenis draagt het het Griekse licht in zich, de warmte van de zomer en de liefde voor kunst en leven.